MALALIM NA SALITA AT KAHULUGAN

KUIA PIYO

Mga Malalalim na Salitang Filipino at ang mga Kahulugan Nito

OCTOBER 26 · PUBLIC

Marami sa atin ang nalilito kapag nakakatagpo tayo ng mga malalalim na salita sa tuwing tayo ay nagbabasa. Bunga nito ang hindi pagkakaroon ng paguunawa sa binabasa lalong lalo na kapag hindi natin alam ang ibig sabihin ng mga salitang ating nabasa. Kung kaya naman, mahalagang pagtuunang pansin ang mga salitang hindi familyar sa atin. Narito ang ilan sa mga malalalim na salitang filipino at ang mga kahulugan nito. Kabilang sa listahan ang mga salitang isinalin sa mas madaling maunawaang mga kahulugan. Ano ang ibig sabihin ng salitang...

•••

A
adhika - nais o gusto
agam - agam-pangamba
agamahan - relihiyon
agapayang kabit - koneksiyong paralel
agapayang salikop - sirket na paralel
agbarog - arkitekto
agham - siyensiya
aghamtao - antropolohiya
aghimuan - teknolohiya
agimatan - ekonomika, ekonomiks
agsikapin - inhenyero
aligin - baribulo
alipugha - iresponsable
alisbahabaybata - histerektomiya
alunig - resonasya
angaw - milyon
angkan - pamilya
anluwage - karpintero
awanggan - inpidad
awanging tubo - tubong bakum

•••

B
bagwis - pakpak
bahagdan - porsyento
bahagimbilang - praksyon (fraction)
bahagimbilang (hatimbilang) - praksiyon
balamban - membrano
balidasig - akselerasyong negatibo
balikhaan - regenerasyon
balintataw - imahinasyon
balintuna - laban o kabaliktaran
balisultag - imbolusyon
balisuplingan - reproduksiyon
balnian - magnetika
bandos - kometa, kometin
banoy - agila
basisig - lakas na sentripugalo
batalan - lababo
bathalaan - teolohiya
batidwad - telegrama
batlag - kotse
batnayan - pilosopiya
batubalani (bato-balani) - magnet (batong magnesyo)
bilnuran - aritmetiko
binhay - kagaw
buhagsigwasan - niyumatika
buhalhal - busalsal; bulagsak
bumukal - dumaloy
buntabay - satelayt, kampon
buntala (bungang-tala) - planeta
burok - pula
butang - materya
buturan - nukleonika
buumbilang - (whole number) lahat
buumbilang - intedyer
buyo - akit; himok

•••

D
dagap - kabuoan
dagibalniing liboy - kulot na elektromagnetiko
dagikapnayan - elektrokemistri
dagilap - radyoaktibidad
dagindas - elektroda
dagisik - elektrono
dagisikan - elektronika
dagitab - koryente, elektrisidad
dagsa - momento
dagsin (balani) - grabidad
dakbatlag - trak
daklunsod - metropolis
daksipat - teleskopyo
daktinig - pang-ulong hatinig
dalas - prekwensiya
dalubaral - iskolar
dalubbanwahan - agham pampolitika
dalubbatasan - batas na agham
dalubhalmanan - botanya
dalubhasa - eksperto
dalubhasaan - kolehiyo, instituto
dalubhayupan - zoolohiya
dalubibunan - ornitolohiya
dalub-isipan - sikolohiya
dalublahian - etnonolohiya
dalubsakahan - tagalog sa agriculture
dalubsakahan - agrikultura
dalubsakit-babae - hinekolohiya
dalubtalaan - astronomya
dalubtauhan - antropolohiya
dalubulnungan - sosyolohiya
dalubwikaan - linggwistika
dalwikaang - bilinggwal
damikay - polinomyal
dantaon - siglo
dantay - impulsa
danumsigwasan - hidraulika
dasig - akselerasyon
datay - nakaratay
dawit - industansiya
dihaying - walang organikong kimika
disaluyan - di-konduktor
duhagi - api; dusta
duhakay - binomyal
duhandas - diyoda
dumagat - halkon, palkon
dumatal - dumating
durungawan - bintana
duyog - elipsa

•••

G
gaso - gaslaw; harot
gilis - hipotenusa
ginapas - inani
gipalpal - punong-puno
gitisig - lakas na sentripetal