Zakurzony styczeń 2021

7. Końskie choroby - po czym je rozpoznać?

Powiedzenie, że ktoś "ma końskie zdrowie" oznacza, że rzadko choruje, lecz w rzeczywistości konie są podatne na wiele dolegliwości. Mogą one zostać wywołane chociażby przez krótki, lecz intensywny trening. Tak, tak, mówię tutaj o pierwszej chorobie, a mianowicie o mięśniochwacie.

Mięśniochwat

Co to jest?
Mięśniochwat zwany potocznie "chorobą poświąteczną" to dolegliwość, która występuje u koni w poprawnej kondycji i dobrze odżywionych. Jak sama nazwa wskazuje, zaburzenie to wpływa na mięśnie. W ich komórkach powstaje obrzęk wewnątrzkomórkowy, przez co owe zwięrzęta napinają się i odczuwają silny ból.

Po czym można ją rozpoznać?
Nasz wierzchowiec jest sztywny, a podczas treningów niechętnie idzie do przodu. Zaczyna się również mocno pocić. W trakcie tej choroby można zauważyć małe objawy kolkowe, dlatego należy mieć wiedzę o obydwu tych zaburzeniach, by ich nie pomylić. Koń jest niespokojny, a gdy stan owej dolegliwości zmienia się w zaawansowany (przez rozpad komórek mięśniowych), mocz zmienia swój kolor na ciemno brunatny.

Jakie są przyczyny?
Zazwyczaj do tej choroby doprowadza nadmierny wysiłek podczas krótkich treningów, lub długotrwałe przemęczenie organizmu. Ta dolegliwość, nasila się, gdy mamy doczynienia z wirusami grypy, a także Herpes, typu pierwszego. To zaburzenie powoduje także nieodpowiednie żywienie. W przypadku, gdy wierzchowiec dostaje taką samą (nie zmniejszoną) ilość owsa i nie bierze udziału w ćwiczeniach. Nawet krótka i niezbyt ciężka jazda na nim, może spowodować mięśniochwat.

Jak zabezpieczyć konia przed tym schorzeniem?
Przede wszystkim należy pamiętać o odpowiedniej ilości jedzenia dla naszego wierzchowca. Powinna być ona dostosowana do wysiłku danego zwierzęcia. Należy mieć z tyłu głowy, że jeśli koń nie jeździ tak często, trzeba zmniejszyć mu porcje żywności.

Co robić jeżeli nasz wierzchowiec zachoruje?
Należy zapewnić naszemu wierzchowcowi spokój i założyć mu derkę (okrycie konia, które zakrywa cały jego tułów), by się ogrzał. Nie wolno karmić go owsem przez najbliższe kilka dni. Ważne jest, by zbadał go weterynarz, dzięki czemu dowiemy się, z czym mamy do czynienia i w jakim stopniu zaawansowania się znajduje.

Kolka

Co to jest?
To niedrożność przewodu pokarmowego. Nie należy jej lekceważyć, gdyż może to doprowadzić nawet do śmierci wierzchowca.

Po czym można ją rozpoznać?
Koń jest niespokojny, wierzga i tarza się. Rozgląda się na boki i wygina górną wargę. Bardzo mocno się poci i ma przyspieszony oddech. Gdy wydala odchody, przybiera postawę siedzącego psa, a ich zapach jest zwyklenieprzyjemny i cuchnący. Oprócz tego zaczerwieniają lub zażółcają mu się spojówki, a obwód brzucha się powiększa.

Jakie są przyczyny?
Podawanie zbyt dużej ilości paszy treściwej, pęczniejącej (żyto, jęczmień) lub zbyt mała ilość paszy objętościowej. Wierzchowiec może na nią zachorować również, gdy nie ma stałego dostępu do wody albo gdy podamy mu zbyt dużo warzyw/owoców fermentujących (na przykład buraki, jabłka). To zaburzenie może również spowodować karmienie konia nieumytymi warzywami/owocami (np. z piaskiem). Jeśli podamy naszemu rumakowi nadgnitą, zapleśniałą paszę lub niedosuszone siano, istnieje ryzyko, iż dostanie kolki. Należy również nie zmieniać nagle diety lub paszy.

Jak zabezpieczyć rumaka przed tą chorobą?
Koń musi być karmiony o stałych godzinach, a także jedną godzinę przed, i po treningu. Wierzchowiec nie powinien dostawać zimnej wody po ćwiczeniach. Najdłużej jak będzie to możliwe powinno się podawać świeżą trawą, a także dbać o czystość boksu i pastwiska. Niezależnie od tego, czy wydaje nam się, że koń nie ma robaków, należy pamiętać o terminowym odrobaczaniu.

Co robić jeżeli nasz wierzchowiec zachoruje?
Powinniśmy jak najszybciej wezwać weterynarza. Jeśli jest już w drodze, można zabrać konia na na dwór i oprowadzać go po nim. Jeżeli nie jesteśmy pewni, jaki to rodzaj kolki, należy powstrzymać się przed kłusowaniem, gdyż może ono zaszkodzić. Nasz wierzchowiec powinien również mieć zapewniony stały dostęp do wody (nie zimnej). By weterynarzowi łatwiej było zdiagnozować jej rodzaj, należy obserwować objawy.

Ochwat

Co to jest?
To jedna z najczęstszych końskich dolegliwości. Jest chorobą całego organizmu, przyczynia się do ciężkiej zlikwidowania kulawizny. Może on doprowadzić nawet do konieczności uśpienia! 

Po czym można go rozpoznać?
Podczas chodzenia koń stawia tylne części chorych kopyt i kuleje. Niechętnie się porusza, a także próbuje się położyć. Gdy uszkodzone są wyłącznie przednie nogi, wierzchowiec przyjmuje pozycję podobną do siedzącego psa.

Jakie są przyczyny?
Po raz kolejny spotykamy się z chorobą, do której dojść może, gdy koń nie ćwiczy, a spożywa tyle samo jedzenia ile podczas treningów. Jeśli napoimy zgrzanego wierzchowca po wysiłku zimną wodą, wierzchowiec prawdopodobnie zachoruje na ochwat. Powodem może być również biegunka i inne zaburzenia układu pokarmowego.

Jak zabezpieczyć wierzchowca przed tą chorobą?
Ważne jest, by żywić go odpowiednio, a także zapewniać mu dużo ruchu. Jeśli koń jest rozgrzany po dużej dawce ruchu, stanowczo NIE należy podawać mu zimnej wody!

Co zrobić jeżeli zachoruje?
Potrzebna jest pomoc weterynarza, więc w trakcie oczekiwania na jego przyjazd powinniśmy wyeliminować możliwe przyczyny choroby. Pomocne jest także chłodzenie kończyn, okładanie lodem lub postawienie zwierzęcia w niewielkiej sadzawce z wodą. Wierzchowca należy w krótkich odstępach czasu oprowadzać po kilka minut, by pobudzić krążenie nóg.

Wierzę, że krótki opis powyższych chorób pozwoli na szybkie rozpoznanie i rozróżnienie danej dolegliwości, co ma kluczowy wpływ na ozdrowienie wierzchowca. Oczywiście zawsze lepiej zapobiegać, aniżeli leczyć. Najważniejsze, by pamiętać o zachowaniu równowagi pomiędzy dietą, treningiem i pielęgnacją konia. Życzę waszym rumakom faktycznego "końskiego zdrowia"!

artykuł napisany przez: Lauravici

Źródła:
https://www.zabookuj.eu/2016/10/25/kolka-u-koni-czym-jest-i-jak-ja-rozpoznac/
https://naszepasze.pl/kolka-egzema-letnia-pierwsza-pomoc-dla-konia/#more-3637
https://naszepasze.pl/miesniochwat-tzw-choroba-poswiateczna/
https://pl.wikipedia.org/wiki/Ochwat
https://naszepasze.pl/ochwat-pierwsza-pomoc/#more-3657