Biz Çerkesiz

Biz Kimiz-2-

Toplumsal Yapı

Geleneksel Çerkes toplum yapısı, 19. yüzyıl ortalarına kadar Çerkesya'da yaşadıkları bölgeye veya bağlı oldukları soylulara göre adlandırılan Abzeh, Besleney, Bjeduğ, Çemguy, Hatukoy, Kabardey, Şapsığ ve Ubıh topluluklarından/boylarından oluşur. Janey, Natuhay, Mahheğ, Mahoş gibi topluluklar, savaş ve hastalıklar nedeniyle nüfusları azaldığından diğerlerine karışmıştır. Bugün bu topluluklar arasında etnografik veya kimlik anlamında bir farklılık yoktur. Genel olarak her Çerkes mensup olduğu topluluğu bilir.

Diğer önemli bir özellik de Çerkeslerin geçmişte sınıflı toplum yapısına sahip olmasıdır. Soylular (pşı ve vork) ve onlara bağlı köylülerden oluşan halk tabakası (lhokotl) iki temel sınıftı. Çoğunlukla savaş esirlerinden ve onların çocuklarından oluşan köleler de (pşıl') bazı araştırmacılar tarafından ayrı bir sınıf sayılmaktadır. Bugün bu sınıfsal yapı ortadan kalkmıştır.

Türkçede "sülale" olarak adlandırılan soy (lhepk) yapısı da Çerkes toplumunda hala önemini korumaktadır. Aynı atadan geldiğine inanan, sayıları binlere ulaşsa da birbirini akraba olarak gören ve kendi içinde evlenme yasağı olan lhepkler sürgünden sonra büyük ölçüde parçalandılar. 1934'te soyadı kanunuyla Çerkeslerin Türkçe soyadı alması zorunlu kılındı, fakat kendi içlerinde Çerkes soyadlarını korumaya ve kullanmaya bugün de devam ediyorlar..
Bu arada yeni kitabım olan Kompozİstan ın ilk bölümü yayınlandı.  Okumanızı tavsiye ederim...