Mitolohiya Series #3
Becoming the Nemesis, that's all they have feared.
And because of that, Rebel Danilo Apoian always felt so different. How his hair radiantly shines like the sun, how different his eyes were and especially his tattoos on his bod...
Oops! This image does not follow our content guidelines. To continue publishing, please remove it or upload a different image.
INTRODUCTION| Apolaki, ang Diyos ng Araw, ay may mahalagang lugar sa puso ng mitolohiyang Pilipino, na naglilingkod bilang isang banal na pagkakatawang-tao ng digmaan at ng kumikislap na araw. Ang kanyang mga kuwento ay kumikislap gaya ng kanyang mahalumigmig na kaharian.
Lubos na kinikilala si Apolaki bilang Diyos ng Araw, sumisimbolo sa mahalagang paglalakbay na ginagawa niya bawat umaga, nagbibigay-liwanag sa kalangitan at naglalaan ng liwanag at init sa Daigdig. Ang kanyang pagkakaroon ay kabahagi ng sigla at sustansiya, mahalaga para sa pagpapalaki ng mga pananim at pagpapanatili ng araw-araw na ritmo ng buhay.
Ang pagsamba kay Apolaki at iba pang mga katutubong diyos ay may malaking kahalagahan sa pre-kolonyal na Pilipinas. Ang mga diyos na ito ay hindi lamang mga bagay ng pagsamba; sila rin ay itinuturing na mga tagapangalaga at tagapagbigay. Ang mga ritwal at seremonya na kaugnay kay Apolaki ay naglaro ng sentral na papel sa panlipunang at kultural na tambol ng maraming katutubong komunidad sa Pilipinas.
PHYSICAL TRAITS| Si Apolaki ay kadalasang iginuguhit bilang isang guwapong binata na may ginto ang balat at kumikislap na buhok.
Siya ay pinapalamutian ng pinakamaliwanag na mga kasuotan ng ginto, na sumisimbolo sa kislap ng araw. Sa isang kamay, siya ay may hawak na isang kalasag upang protektahan ang mundo mula sa panganib, at sa kabilang kamay, siya ay may hawak na sibat, na sumisimbolo sa kanyang papel bilang diyos ng digmaan. Ang sibat din ay simbolo ng mga sinag ng araw, na sumisibol sa dilim at nagbibigay-liwanag sa lahat ng mga nabubuhay na nilalang.
Ang kaniyang pagkakaroon ay kadalasang sinusundan ng isang halo ng liwanag, na nagpapalakas sa kanyang koneksyon sa araw. Ang maringal na halo na ito ay nagpapahiwatig ng kanyang banal na kalikasan at ng init at buhay na kanyang dala sa lupa. Sa ilang mga paglalarawan, ipinapakita rin si Apolaki na sumasakay sa isang gintong karo, na kumakatawan sa paglalakbay ng araw sa kalangitan.
FAMILY| Ang sinaunang pinagmulan ni Apolaki ay malalim na nakatanim sa mga paniniwala ng mga Pilipino bago pa dumating ang mga Kastila. Pinapakita ng iba't ibang katutubong grupo sa buong kapuluan ang kanilang debosyon sa kanya, pinapalakas ang kanyang karakter at kahalagahan sa pamamagitan ng kanilang natatanging pananaw. Sinasabing siya ang anak ni Bathala sa isang mortal na babae at kapatid sa mga diyosa na sina Mayari at Tala.
Isa sa pinakatanyag na mga alamat sa mitolohiyang Pilipino ay nagpapalibot sa paligid ni Apolaki at ng kanyang kapatid na si Mayari, ang Diyosa ng Buwan. Ang kanilang ugnayan, bagaman malapit, ay pinatandaan ng alon. Matapos ang pagpanaw ng kanilang ama, sila ay nagkabanggaan sa matinding alitan tungkol sa paghahari sa Daigdig. Si Apolaki ay nagnanais ng ganap na pamumuno, habang si Mayari ay matatag na ipinaglalaban ang pantay na karapatan.
Ang malalim na hindi pagkakaunawaan na ito ay humantong sa isang marahas na pagtatalo kung saan sa di-inaasahang pangyayari, sinaktan ni Apolaki si Mayari sa kanyang mata.Nahimok sa pagsisisi para sa kanyang mga aksyon, pumayag sa huli si Apolaki sa isang pinag-sasaluhan na pamamahala kasama si Mayari. Ang nakaaakit na alamat na ito ay naglilingkod bilang paliwanag sa mas malakas na liwanag ng araw kumpara sa buwan, sapagkat sa labang ito nawalan ng isa sa kanyang mga mata si Mayari.
OTHER NAMES| Si Apolaki ay lubos na pinaparangalan ng mga Tagalog at Bisaya, at ang kanyang pangalan ay nagmumula sa salitang Tagalog na "Apó," na nangangahulugang "matanda" o "ninuno," na nagpapakita ng kanyang pinarangalan na katayuan.
Powers and Abilities| Si Apolaki ay hindi lamang nakakulong sa tahimik na papel ng isang diyos ng araw; siya rin ay pinararangalan bilang isang makapangyarihang diyos ng digmaan. Ang kanyang katapangan at lakas sa digmaan ay napakatanyag, kumakatawan sa mismong esensya ng tapang at kabayanihan. Madalas na ginuguhit na may sandata at mapagmasid, siya ay handang magtanggol sa kanyang mga tao laban sa panganib.
Bilang diyos ng araw, ang pangunahing layunin ni Apolaki ay magbigay ng init, liwanag, at buhay sa mundo. Sa alamat ng mga Pilipino, madalas siyang ilarawan bilang isang maringal at mapagmahal na diyos. Ang kanyang maringal na mga sinag ay hindi lamang naglilingkod upang alagaan ang lupa kundi pati na rin upang pangalagaan ito laban sa masasamang puwersa at masamang espiritu. Paniniwalaang ang kanyang init ay makakapawi ng karamdaman at magbibigay-buhay sa lupain.
Gayunpaman, lumalampas ang kabanalan ni Apolaki sa kabila ng buhay na nagbibigay-buhay ng araw; siya rin ay nag-aangkin ng tungkulin bilang diyos ng digmaan. Ang ganitong dalawang anyo, na nagbabalanse sa mapag-alagaing araw at sa mapanirang kapangyarihan ng digmaan, ay nagpapakita ng kumplikadong katangian ng kanyang karakter. Ang aspektong ito ni Apolaki ay nagbabalik sa kasaysayan ng pre-kolonyal na Pilipinas, na naka-tampok sa mga alitan sa pagitan ng mga katutubong grupo. Bilang diyos ng digmaan, hinihiling ng mga mandirigma at pinuno si Apolaki bago ang labanan, humihiling ng kanyang pabor at patnubay sa mga oras ng paghihirap.
Ang kanyang kaugnayan sa digmaan ay nagpapahiwatig din ng kanyang kaugnayan sa tapang, katapangan, at lakas ng loob. Ang mga mandirigma ay mag-aalay ng mga panalangin sa kanya, humihingi ng lakas at proteksyon, na may matibay na paniniwala na ang kanyang maringal na enerhiya ay magbibigay sa kanila ng lakas sa labanan. Ang ganitong aspektong pangdigma ay nagpapatibay sa kanyang posisyon bilang pangunahing tauhan sa mitolohiyang Pilipino, na nagpapahayag ng mga dalisay na kabaligtaran na likas sa buhay – buhay at kamatayan, paglikha at pagkawasak.
MODERN DAY INFLUENCE| Sa mga nakalipas na panahon, mayroong kahalintulad na pagbangon ng interes sa mitolohiyang Pilipino at mga alamat, lalo na sa pagpaparangal sa mga diyos tulad ni Apolaki. Ang pagbabalik ng interes na ito ay patunay sa pagnanais ng mga Pilipino na ibalik ang kanilang ugnayan sa kanilang kultural na pamanang. Bilang bunga nito, ang katutubong spiritualidad ay nakakita ng pagliliyab, at ang kahalagahan ni Apolaki sa kasaysayan ng bansa ay muling natuklasan.
Ang mga kaugnayan ng mga Pilipino sa kasalukuyan ay sumasaliksik sa mga salaysay at kaugalian na kaugnay kay Apolaki, kinikilala ang kahalagahan ng pangangalaga at pagpapasa-pasa ng mga kayamanang kultural na ito sa mga susunod na henerasyon. Ang pagbangon na ito ay nagpapakita sa iba't ibang anyo, mula sa mga ekspresyon sa sining at panitikan hanggang sa mga kapistahan sa komunidad at mga proyektong pang-edukasyon.
Ang mga kwento ni Apolaki ay lampas sa simpleng alamat; nagdadala sila ng malalim na kultural na kahalagahan. Ang mga salaysay na ito ay nagtuturo ng mga aral sa pagkakapantay-pantay, katarungan, at kahalagahan ng karapatan ng mga kababaihan sa pamamagitan ng di-matitinag na panawagan ni Mayari para sa pinagsasaluhan na paghahari. Bukod dito, nagtuturo sila ng mga halaga ng katapangan at pagtitiyaga sa pamamagitan ng di-matalo-matang espiritu ni Apolaki.
