Sykes-Picot Antlaşması

114 11 1
                                    

Günümüzde de sık sık gündeme gelen Sykes-Picot antlaşması; Osmanlı Devleti'nin parçalanması sürecinde Birleşik Krallık, Fransa ve Rusya arasında imzalanan gizli bir anlaşmadır. Bu antlaşma Küçük Asya Antlaşması (Asia Minor Agreement) olarak da bilinmektedir. Bu antlaşama özetle Osmanlı topraklarından, kopartılacak parçaları belirlemekteydi. Antlaşma ile çizilen petrol coğrafyasını merkezine ise İsrail oturtulmuştu. İsrail'in yanına da bir Kürdistan coğrafyası yerleştirilmişti.

I. Dünya Savaşı sırasında, 29 Nisan 1916'da sonrasında İngiliz kuvvetlerinin Osmanlı 6. Ordusu karşısında bozguna uğramasından 17 gün sonra 16 Mayıs 1916 tarihinde İngiltere ve Fransa arasında yapılan ve Türkiye'nin Orta Doğu topraklarının paylaşılmasını öngören, İngiltere ile Fransa arasında imzalanan bu gizli antlaşmanın maddeleri kısaca şöyledir;

1. Rusya'ya, Trabzon, Erzurum, Van ve Bitlis ile Güneydoğu Anadolu'nun bir kısmı,
2. Fransa'ya, Doğu Akdeniz bölgesi, Adana, Antep, Urfa, Diyarbakır, Musul ile Suriye kıyıları,
3. İngiltere'ye Hayfa ve Akka limanları, Musul hariç Bağdat ile Basra ve Güney Mezopotamya verilecektir.
4. Fransa ile İngiltere'nin elde ettiği topraklarda Arap devletleri konfederasyonu veya Fransız ve İngiliz denetiminde tek bir Arap devleti kurulacak,
5. İskenderun serbest liman olacak,
6. Filistin'de, kutsal yerleşim yeri olması nedeniyle bir uluslararası yönetim kurulacaktır.
7.Musul, Ürdün ve Suriye'nin bir kısmında Arap krallığının kurulması ve bu devletin Fransa ile İn­gil­tere'nin ortak denetiminde olması kararlaştırıldı.
8. Hicaz'ın serbest bölge olması kararlaştırıldı.

Unutulan TarihWhere stories live. Discover now