Huzur-u Kalb

Şafii'de nikah ve talak.

Şafii'de nikah ve talak.

Nikah akdinin sahih bir şekilde yapılabilmesi için birtakım hususların bulunması gerekir. Bunlara, nikahın rükünleri denir.

Nikahın rükünleri şunlardır:
1- Zevc (koca) Bunun Müslüman olması, hac veya umre için ihramda bulunmaması gerekir. Veli, zevç veya ikisinden birinin vekilinin veya zevcenin ihramda olduğu halde kıyılan nikah sahih değildir. Ayrıca erkeğin, evleneceği kadını; ismen veya şahsen tanıması ve onunla evlenmeye mani bir yakınlığının bulunmadığını bilmesi de lazımdır.

2- Zevce (hanım.) Bunun da hac veya umre sebebiyle ihramda bulunmaması gerekir. Ayrıca hanımın, başkasının nikahı altında bulunmaması da lazımdır.

Kocasının ölmesi ve boşanmış olması sebebiyle, "iddet" bekleyen kadının; beklemesi gereken süre dolmadan evlenmesi caiz değildir.

Müslüman kadın, Müslüman olmayan bir erkekle katiyyen evlenemez. Fakat Müslüman erkek, "Ehl-i kitab" olan Hıristiyan ve Yahudi kadınla evlenebilir.

3- Veli. Bunun Müslüman olması, hac veya umre için ihramda bulunmaması gerekir. Ayrıca velinin; akıllı, baliğ, erkek ve "adil" olması yani fasık olmaması da şarttır.Fasık olan veli tevbe ettiği zaman, anında kızını evlendirebilir.Kadından veli olmaz yani kadın; ne kendini ne de başka bir kadını evlendiremez. Velisiz nikah olmaz. Birinci derecedeki veli babadır. O yoksa veya velilik şartlarına sahip değilse, velilik, ondan sonraki yakınlara geçer. Babadan sonraki veliler sırayla şunlardır:
Babanın babası (dede).
Ana-baba bir kardeş.
Baba bir kardeş.
Ana-baba bir kardeşin oğlu.
Baba bir kardeşin oğlu.
Ana-baba bir amca.
Baba bir amca.
Ana-baba bir amcanın oğlu
Baba bir amcanın oğlu.

4- İki şahit. Bunların; Müslüman, akıllı, baliğ, ve erkek olmaları gerekir. Ayrıca; işitme, konuşma ve görme organlarının sağlam olması lazımdır.Şahitlerin, nikah akdini yapan tarafların konuştuklarını anlamaları ve akdin yapıldığı tarihi, saatine ve lahzasına kadar zaptetmeleri gerekir.

Bir de şahitlerin, kızın velisi durumunda olmamaları da lazımdır. Şahitlerin "adil" olmaları da şarttır. Adalet öyle bir melekedir ki; kişiyi büyük günah ve kıymetsiz küçük günah işlemekten alıkoyar.

5- Akid. Akid şöyle yapılabilir; evvela şu dua okunur: "El-Hamdu lillahi nesteinuhu ve nestağfiruhu ve neuzu bihi min şururi enfusina, men yehdillahu fela mudille lehu, ve men yudlil fela hadiye lehu, eşhedu en la ilahe illellahu, ve eşhedu enne Muhammeden abduhu ve resuluhu" [sonra Nisa suresinin 1. ayet-i kerimesini "rekiben"e kadar, sonra Al-i İmran suresinin 102. ayet-i kerimesini "ve entüm muslimune"ye kadar, sonra da Ahzab suresinin 71. ayet-i kerimesini "azimen"e kadar okunur.] (Ebu Davud)

Sonra (damada), şöyle demesi müstehabdır: "Uzevvicuke ala ma emerallahu bihi min imsakin bi ma'rufin ev teşrihin bi ihsanin."

Sonra nikah şöyle kıyılabilir. Mesela kızın babası, damada, şöyle der: "Ben kızım Zeyneb'i, üç Reşad altını mehr ile sana inkah ettim." Damad da: "Ben, senin kızın Zeyneb'in, nikahını üç Reşad altını mehr ile kendime kabul ettim" der.

"İnkah" kelimesi yerine "tezvic" kelimesi de kullanılabilir. O zaman da, akid şöyle yapılır, mesela kızın babası, damada, şöyle der: "Ben kızım Zeyneb'i, üç Reşad altını mehr ile sana tezvic ettim. " Damad da: "Ben, senin kızın Zeyneb'in, tezvicini üç Reşad altını mehr ile kendime kabulettim" der.

Şayet veli, başka birini vekil etmişse, vekil şöyle der: "Ben vekili bulunduğum Ahmed'in kızı Zeyneb'i, üç Reşad altını mehr ile sana inkah ettim." Damad da şöyle der: "Ben, senin vekili bulunduğun Ahmed'in kızı Zeyneb'in, nikahını üç Reşad altını mehr ile kendim için kabul ettim."