Nhiễm khuẩn vết thương chiến tranh
I - Đại cương:
1 - Đặc điểm VT dễ nhiễm khuẩn
- Tính chất ô nhiễm rất cao
- Tổn thương phức tạp, dập nát nhiều ngõ ngách, nhiều tổ chức hoại tử.
- Tính chất chảy máu, máu cục là môi trường thuận lợi cho vi khuẩn phát triển.
- Cấp cứu, điều trị thời chiến không kịp thời, không đầy đủ.
- Sức bền và sức đề kháng thương binh giảm sút.
2 – Tác nhân gây nhiễm khuẩn:
+ Nhóm vi khuẩn kị khí: Clotvidium, Perfringer, Oedemation, Septicum, Clotvidium Tetanie.
-> Gây hoại tử tổ chức nhanh, mạnh, gây phù nề mạnh, sinh hơi, gây nhiễm độc toàn thân nhờ ngoại độc tố mạnh.
+ Nhóm tụ cầu ( Stapphilococus): dễ gây NKH và kháng kháng sinh mạnh.
+ Nhóm liên cầu( Strephilococus):
II – Diễn biến của quá trình NKVTCT:
NKVTCT trải qua 3 giai đoạn:
1 – Giai đoạn ô nhiễm:
- Kéo dài trong vòng 6h đầu kể từ khi bị thương, đây là giai đoạn tiềm tàng hay còn gọi là tời gian Friedrich.
Theo Friedrich: trong 6 giờ đầu các vi khuẩn có mặt tại vết thương chưa sinh sản nhân lên, đây là thời gian ô nhiễm hay thời gian Friedrich. Từ sau 6- 8 giờ, các vi khuẩn có mặt này sẽ sinh sản tăng lên theo cấp số nhân và sản sinh ra các độc tố. Lúc này vết thương chuyển sang giai đoạn nhiễm khuẩn.
2 – Giai đoạn vi khuẩn bắt đầu phát triển:
+ Từ sau 6h VK có mặt sẽ sinh sãn tăng lên theo cấp số nhân nhờ môi trường tự nhiên thuận lợi ở vết thương và thải ra các độc tố.
+ VK phát triển đến mứ tới hạn thì tung vào máu:
3 – Giai đoạn nhiễm khuẩn thự sự:
+ Sức khoẻ thương binh giảm sút, số lượng VK phát triển cao, phá hủy tổ chức, phá hủy hàng rào bảo vệ, xâm nhập tổ chức, gây phản ứng cơ thể.
+ Lâm sàng biểu hiện bằng hội chứng NKNĐ.
III – Những yếu tố ảnh hưởng đến NKVTCT:
+ Mầm bệnh: độc lực mạnh, số lượng VK từ 107 – 109 thì nguy cơ NK cao. đặc biệt là VK ky khí thường có độc lực mạnh.
+ Môi trường: tổ chức dập nát, thiếu oxy, ứ đọng dịch, máu, phù nề, VT gần lỗ tự nhiên thì nguy có nhiễm khuẩn cao.
+ Thời gian: quá 6h đầu thì VT chuyển sang giai đoạn nhiễm khuẩn.
+ Yếu tố toàn thân: sức đề kháng, bệnh ly kết hợp, bệnh ly mạn tính...
+ Yếu tố thầy thuốc: cấp cứu bước đầu và việc xử trí cắt lọc VT...
Ø Theo Willenegger: Mức độ nhiễu khuẩn nặng nhẹ của vết thương phụ thuộc các yếu tố sau:
