LA FABULOSA HISTORIA DE MESSER TONI PADÈLE

7. En balsa polo río

"Que vas facer? Quedas aquí en Cividal ou vés comigo ao Dominante, que é o destino da miña viaxe? Decidín ir no próximo paseo en balsa".

A proposta de Gualterus era tentadora e Toni non o pensou dúas veces. "Son novo e o mundo e grande e variado", reflexionou para si; "e entón o magister Gualterus é un home intelixente que sabe moitas cousas: é unha sorte poder viaxar con el; só na Dominante nunca chegaría e de todos xeitos se son porteador aquí tamén o podería facer nunha cidade máis grande. Quizais... "

Para Toni e o seu misterioso compañeiro de viaxe chegou o día da saída de Cividal. Cedo na mañá a balsaa guía foi cargada de mercancía e logo de pasaxeiros. Toni agazapouse sobre unhas caixas dispostas na parte central da balsa , o máis afastadas posíbel da auga, coa que tiña pouca confianza. "Nunca se sabe" pensou para si mesmo. "Non quixera acabar como o fidalgo de Cividal...". A unha orde do xefe da balsa se soltaron as amarras e a embarcación se dirixiu cara a corrente, mentres que a tripulación, maniobrando habilmente os largos paus dos que ía armado, tivo coidado de evitar que xirara sobre si mesmo ou encallara na beira do río. Facendo numerosas curvas, o río entraba no Val do Serpentina, rodeado de montañas ao seu redor. As da esquerda eran baixas e redondeadas, as da dereita presentaban unha serie de barrancos e crestas puntiagudas. Por un intre Toni pensou nas montañas da súa casa, a Moiazza e a Civetta; debuxou coa man unha ola de saúdo a aquelas cumbres, logo volveu a mirada cara o río, que, porén, non lle atraía moito cos seus pequenos remolinos. Mirando cara arriba veu a silueta do seguidor de Paracelso e se sentiu tranquilizado. Pensando na viaxe en balsa e máis en xeral na incertidume do mañán, soltou unha reflexión en voz alta:

"Ah, si polo menos puidésemos saber, só Deus sabe cal será o noso futuro..."

"El nunca dixo iso!" semellaba que o seu compañeiro de viaxe esperaba retomar a conversa que iniciara unhas noites antes no mesón de Cividal, porque enseguida se lanzou a unha sabia ilustración de maxia adivinatoria, ou a arte de predicir o futuro, que deixou ao bo Toni e o distraeu un bo tempo da corrente do río e dos seus remolinos.

"Debes saber que hai sete partes da maxia adivinatoria, como escribiu o exaltado Girolamo Cardano. En primeiro lugar, está a Astroloxía, baseada na observación dos corpos celestes, logo a Fisonomñia, que estuda os trazos do rostro humano; logo está o Natural, que anuncia a peste, a invasión das ras e réptiles e sobre todo de trastornos intestinais; interpreta os signos de crecemento que se forman nas plantas e que denotan abundancia ou esterilidade, e a parte de terremotos, tormentas mariñas, sequías, relámpagos, anuncia cousas monstruosas. Lle segue a Aeropompa, que se refire ao aire e aos fenómenos que nel ocorren e predí, a partir das súas condicións, outros sucesos como a abundancia e a pestilencia, e ensina cal será a próxima primavera. Divídese en dúas partes: a primeira, ao dar as condicións naturais, interpreta os ventos, as nubes, a cor do sol poñente e a lúa ao saír e o das estrelas, a neve, o granizo, os relámpagos e os tronos; o segundo, que estuda os fenómenos máis raros e milagrosos, se refire a cometas, arcos da vella, halos, lúas dobres, soles múltiples, gran calor, estrelas fugaces, etc. A quinta especie é a da interpretación dos sonos ou Onicromancia..."

Toni xa non lle daba voltas a todos ese nomes raros, mais o mellor estaba por chegar, porque Gualterus, logo dun breve descanso xa que a importancia dos soños premonitorios é cousa ben coñecida na que non hai que extenderse, reanudou con entusiasmo:

"Estes cinco tipos de maxia adivinatoria aos que fai aquí referencia son naturais. As outras dúas, Quiromancia e Metocospia, que estudan respectivamente as liñas da palma da man e as engurras da fronte, están máis preto da superstición que da filosofía natural, aínda, a dicir verdade, a Quiromancia parece máis fiábel: non é casualidade que o gran Aristóteles definira a palma da man como o "instrumento de todos os instrumentos", do que deducimos que é capaz de revelar o noso destino mellor que todas as demais partes do noso corpo, incluído o rostro".

Toni asentiu pensando na vella xitana que unha vez cruzara o val parando naquela casa para lerlle a man a cambio dun ovo de galiña ou un puñado de fariña de polenta. Naquela ocasión o barbudo Piero tentara enganar en van ás mulleres, xóvenes e maiores, que non escoitaban aquelas fròtole, mentres que os mozos, deslizándose entre unha saia e outra, estiraban o pescozo para distinguir o surco das mans que se lle amosaron á xitana.

"Logo veñen as outras partes, menos seguras, da maxia adivinatoria: a que é sobre todo supersticiosa, e logo a Hidromancia e a Piromancia. A Xeomancia le o futuro socavando os signos, naturais ou artificiais, presentes na area ou no chan e, polo tanto, as figuras que chegan a formar; a Piromancia considera o lume, especialmente cando queima as follas de laurel, e extrae o seu destino do movemento e color da chama; a Hidromancia considera os círculos que se forman na auga cando se golpea cun pau..."

Toni abriu moito os ollos, mais non se atreveu a interrumpilo, polo que o magister continuou impertérrito, como se lera un libro impreso:

"Hai moitas outras formas de adiviñar o futuro: a Alfitomancia emprega a fariña, a Aleuromancia o trigo, a Tiromancia considera a forma dos buracos do queixo..."

Toni recordou a Betta, que na noite de San Xoán Buatista, como era costume entre os tóse, adoitaba deixar unha clara de ovo cun pouco de auga nun prato no alfeizar da fiestra, para saber a mañá seguinte, a base das cifras que se formaran, se ela casaría dentro do ano. Mais a imaxe de Betta pronto de veu abrumada pola procura das técnicas de adiviñación máis extrañas:

"Si, porque a Astragalomancia emprega dados con figuras pintadas, mentres que a Asinomancia, tamén coñecida por Homero, consiste en tirar unha hacha ao chan ou contra unha árbore, observando logo a dirección do mango ou o tremor da folla" e aquí pensou Toni de cando tirou a hacha a pila de madeira para ser cortada: todas oportunidades perdidas para coñecer o futuro...

"Aínda máis sinxelas son a predicción que interpreta o triunfo dos polos cando se verte a comida, e logo a Coscinomancia, baseada no movemento dun cedazo ou tamiz, a Ptarmomanzia que estuda o estornudo, a Capnomancia o fume; a Aeroamancia en cambio, toma en consideración as formas das nubes... Todqas estas, e outras máis, son consideradas nefastas e supersticiosas, pois se afastan da razón natural".

Aquí o magister decidiu interrumpir a súa lección, ao notar que unha mueca de noxo aparecera no rostro do estudante, con todos eses nomes extraños e incomprensíbeis que facían que a cabeza lle dese voltas, aínda que a forma das nubes e o graznido das galiñas e o movemento do tamés ou colador e a sucesión de estornudos formaban parte da súa vivencia cotidiá.

"Se as cousas son tan complicadas – murmurou Toni – é mellor renunciar a coñecer o futuro: deixémolo tamén en mans de Deus!"

"Quizais teñas razón – admitiu o magister – pero o desexo de superar os límites do noso coñecemento é parte da natureza humana".

Toni non respondeu, tamén porque non tiña nin idea de que era a "natureza humana". A dicir verdade, se lle ocorreu que Elvira regañou a unha pòpa que xoguetonamente lle levantaba o delantal, mais non atopaba conexión coas palabtras de Gualterus. Por outro lado, todas esas charlas lle abriron o apetito. Sacou do saco media barra de pan e un anaco de queixo e antes de mordelo mirou a ver se tiña algún buraco, así polo menos sabería que destino lle esperaba.

"Nada que facer, isto non é necesario para saber o futuro, mais por outro lado é un bo queixo".

O bo Gualerus asentiu e el tamén se puxo a buscar na súa alforxa ata que saíu un anaco de queixo, tamén sen buracos. Comeron lentamente, cos ollos fixos na superficie da auga, que cambia constantemente.

"Todo flúe, todo flúe – repetía Gualterus – como dicía o antigo filósofo grego, un non pode bañarse dúas veces na mesma auga dun río..."

"Oh si, esperamos chegar pronto ao noso destino..." – repetiu o seu xoven compañeiro de viaxe cun deixe de aprensión.