Cuối đời Tây Hán, trị vì đều là các Hoàng đế còn nhỏ tuổi, chính quyền quốc gia đều trong tay ngoại thích (1) khống chế.
Sau khi Hán Ai Đế mất, Vương Mãng dựa vào người cô của mình là Thái Hoàng hậu Vương Chính Quân được thăng Đại Tư mã (2). Lên chức, việc đầu tiên Vương Mãng làm là lập Hán Bình Đế mới 9 tuổi làm Hoàng đế, giúp ông ta nắm đại quyền quốc gia. Thấy thiên hạ của triều Hán không ổn định, Vương Mãng quyết tâm kiến lập chính quyền mới, tự mình làm vua để danh chính ngôn thuận thực hiện những cải cách hòng chặn đứng những nguy cơ đang ngày càng nghiêm trọng.
Việc đầu tiên Vương Mãng làm là đề cao địa vị, tiếng tăm của mình để thu hút sự chú ý của thiên hạ. Ông ta cho người tâm phúc, "mua" một người ngoại di, giả làm sứ giả của một tiểu quốc ở phương xa tới triều cống. Người ta đua nhau ca ngợi công lao của Vương Mãng trong chuyện này, nói rằng vì sự an định của triều Hán, Vương Mãng đã lập công lớn, phải được phong làm"An Hán công". Để tỏ ra khiêm nhường, Vương Mãng sau ba lần từ chối mới nhận tước hiệu, nhưng nhất định không nhận đất phong. Qua việc này, Vương Mãng được tiếng tốt, rất nhiều người đã dâng thư xưng tụng.
Khi Bình Đế 12 tuổi, có người kiến nghị Hoàng đế nên lập Hoàng hậu. Vương Mãng khéo sắp xếp cùng các đại thần đưa con gái gả cho Bình Đế.
Hoàng đế kết hôn là một sự kiện lớn, triều đình có số lượng sính lễ rất lớn cho Vương Mãng, ông ta khôn khéo trả lại phần lớn, chỉ nhận có một phần năm số sính lễ đó, rồi đem số đã nhận chia cho người nghèo. Mọi người, ai cũng thấy Vương Mãng có nhân cách cao thượng.
Dần đã trưởng thành, Bình Đế rất không hài lòng với thái độ của Vương Mãng, đồng thời cũng tỏ ra không muốn làm bù nhìn. Vương Mãng cũng đã nhận thấy điều đó và rắp tâm phế ông vua khó bảo này.
Trong một lần hội yến, Vương Mãng nhân lúc dâng rượu đã bỏ thuốc độc vào rượu rồi dâng lên Bình Đế. Uống rượu đó vào, bụng Bình Đế lập tức đau như có lửa đốt. Vua lớn tiếng kêu:
– Vương Mãng muốn giết ta!
Vương Mãng lập tức kêu lớn, cố ý đánh lạc hướng cố để cho người khác không nghe được tiếng kêu của vua. Không lâu sau, ông vua đáng thương đã trút hơi thở cuối cùng.
Tuy Bình Đế đã chết nhưng Vương Mãng thấy thời cơ lên làm vua chưa chin muồi. Ông ta suy trước tính sau, chọn Lưu Anh mới 2 tuổi lên làm Hoàng đế.
Đứa trẻ 2 tuổi tất nhiên không thể nắm việc triều chính. Vì thế, văn võ đại thần và dân chúng lại đua nhau xin Vương Mãng thay Hoàng đế. Lúc đó, ở huyện Võ Công, Thiểm Tây phát hiện một phù thụy (3), một tảng đá trắng vớt từ dưới giếng, trên đó có mấy chữ màu đỏ: "Cáo an Hán công Mãng vi Hoàng đế" (Báo Hán công Mãng làm vua). Tất nhiên, hòn đá trắng này rất nhanh chóng được đưa về Trường An.
Vương Thái hoàng hậu không tin hòn đá này là phù thụy, bà biết và tin rằng đã có người khắc những dòng chữ ấy. Nhưng lúc bấy giờ, ý nguyện của dân chúng rất mạnh.
