Ik hield mij sterk

hoofdstuk 6

25 juli 1943

Toen ik vandaag opstond, zag ik dat Erik me een briefje had achtergelaten. "Kom om 18:00 naar het thuisfront. Grote vergadering." Ik vroeg me af waar deze vergadering over kon gaan. Tamar had een pakketje gekregen van Anne. Er zat veel papier in en wat kleurpotloden. Tamar was er meteen mee bezig gegaan en stopte niet tot het tijd was voor het middageten. Ze had veel talent. Tamar had Jitzak in een hoekje van de kamer gezet en er een paar blokken omheen gelegd. Die had ze zitten tekenen. Het leek net een foto met de randen die vervaagden, en de mooie tekentechnieken. Ik weet nog van toen ik op school zat en tekenen kreeg. Ik kreeg altijd complimenten over mijn werk maar ik zou nooit iets zo moois kunnen maken als Tamar.

Toen ik om 17:15 Tamar in bed legde, vroeg ze me waarom ze zo vroeg naar bed moest. Ik vertelde haar dat ik ergens heen moest en dat ik niemand betrouwbaar kon vinden om op haar te passen. Ik beloofde dat ik terug zou zijn voordat ze sliep mar dat ze wel heel stil most zijn en niet naar beneden mocht gaan en met dat sloot ik de deur. Ik kwam een beetje eerder aan bij het thuisfront dan normaal maar zo kon ik ten minste nog eventjes van de buitenlucht genieten. Meester Veldman zat binnen te wachten en toen iedereen zat opende hij de vergadering. "Beste leden van het verzet, het is een beetje leger zonder heel veel anderen maar gelukkig kan ik de volgenden thuis verwelkomen; Jan, Sanne en Hanna hebben hun taken volbracht en zijn gelukkig veilig thuis gekomen. Goed werk!" Ik knikte respectvol naar ze. "Maar aan al het goede nieuws moet een eind komen... Richard is in Engeland omgekomen. Laten we eventjes stilstaan bij zijn successen." Richard, dood? Dat kon niet! "Er zijn een paar razzia's geweest in dit land en er zijn minstens dertienduizend Joden gevonden en naar kampen gebracht." Mijn adem stokte. "We hebben, hoe dan ook, wel iets kunnen uitzoeken. Als er een razzia komt, geven ze die buurt weer tijdelijk stroom omdat dat makkelijker zoekt. Ik denk dat we van deze gelegenheid gebruik kunnen maken maar ik weet alleen nog niet hoe. Heeft iemand een idee?" "Misschien kunnen we de lampen aanlaten en als die dan zomaar aanfloepen, weten we dat er een razzia komt." zei Erik. "Ja... Maar dat maakt geen geluid. Stel dat zo'n razzia midden in de nacht komt, dat moet je wakker gemaakt worden van het geluid." Zei ik. "Wat nou als we de stofzuiger aanlaten? Die maakt een hels kabaal en iedereen moet er wel mee wakker worden. Zo is het ook meteen een sirene." "Geweldig idee!" zei meester Veldman. "Dit laten we aan iedereen weten die Joden in huis hebben zodat zij hier ook van kunnen profiteren!" De rest van de vergadering praatten we over hoe we Joden het beste konden helpen. We kwamen tot de conclusie dat ze naar Engeland gestuurd moesten worden om vervolgens naar Amerika gebracht te worden. Daar zouden ze een nieuw thuis krijgen. 

Zodra ik thuis was pakte ik op bevel van meester Veldman, de stofzuiger van onder de trap vandaan. Ik deed hem in het stopcontact in de kamer en zette hem aan. Hij bleef stil... De volgende dagen kwam ik maar zenuwachting door. Wat nou als de stofzuiger aanging? Wat nou als Tamar geen verstopplek kon vinden? Ik besloot om met Tamar te gaan oefenen. Ik vertelde haar dat als de stofzuiger aanging, ze snel naar de achtertuin moest rennen. Ik zou de stofzuiger uitzetten en goed kijken of alle lampen nog steeds uit zouden zijn. Dan zou ik ook naar de achtertuin gaan en samen zouden we over het hek achter in de tuin klimmen. Ik wist dat daar achter een kerkhof was. Mijn ouders lagen daar immers begraven. Ik wist ook dat er bijna niemand kwam dus als we naar de achterkant van het kerkhof zouden rennen, we ongezien bij het bos zouden komen. Het was een groot bos. Ik kwam er ook altijd om hout te halen voor de kachel maar toen Erik bij ons kwam deed hij dat altijd. Ik wist er ook heel goed de weg en had er, toen ik nog klein was, een grote hut gebouwd. Soms zat ik dagen in die hut te naaien of te borduren. Maar soms tekende ik ook wel eens. Ik had daar altijd wat dingen liggen om te doen als mijn ouders onverwachts ruzie kregen. Dan zou ik naar mijn hut toe gaan en tekenen hoe ik me voelde. Als de tekening af was zou ik weer naar huis gaan om de tekening bij mijn collectie toe te voegen. Meestal was mama dan ook even weg om te wandelen. Toen kreeg ik een idee. Voor het geval dat we heel lang in die hut moesten blijven voordat iemand ons kwam halen, zou ik wat dekens en wat eten in die hut leggen. En een knijpkat. Zodra de razzia over zou zijn zou Erik me komen halen samen met Anne. Anne weet ook waar de hut is sinds we vroeger samen veel theekransjes hebben gehad daar. Dat waren een paar van mijn beste herinneringen. 

"Nee! Niet alleen de koekjes opeten!" "Waarom, dat doe jij toch ook?" "Niet!" "Wel!" En dan zouden we heel hard lachen en de thee laten staan.

Thuis lag er een brief op de mat. Daar had ik nu even geen tijd voor. Boven legde ik hem op mijn bureau.