Wattpad'de Hikaye Yazmak Hakkında Her Şey-Mantık Ve Gerçekçilik

Olay Örgüsü

Şimdilerde tiyatroya gittiğimden sanırım, kitabı tiyatroya benzetiyorum. Eğer tiyatroda her sahnenin her tarafındaki ince detaylara dikkat etmez ya da eklemez, o sahneyi defalarca oynamazsanız unutursunuz ve bir dahakine daha kötü oynarsınız.

Şimdi diyeceksiniz belki, kitapla ne alakası var bunun? Kitabın her bölümündeki her parçanın içindeki küçük detayları belirlemez, üstüne gitmezseniz detayları unutursunuz ve yerine başkalarını bulmaya çalışırsınız. Veya kitap onlarsız yazılır ve hiç de güzel olmaz. Herkes not almanızı söyler, ki öyle yapmalısınız. Ya da aklınıza geldiği an yazmalısınız ki bu da bazı durumlarda sıkıntı yaratabiliyor.

Neyse, bu önemli bir detay ama başka şeylere de değinmem gerek.

Olay örgüsünün en büyük iki sıkıntısı vardır. En iyi şansa sahip olan ve hep iyi olaylar başına gelen ana karakter. Ya da sadece başına bir şey gelen ve bunların da kötü şeyler olduğu ana karakter.

Gerçek hayatta olduğu gibi, kitapta da dünya ana karakterin etrafında dönmüyor. Bu nedenle karakterin sürekli iyi olaylar yaşaması düşünülemez. Bir yarışmada birincilik alması, hoşlandığı kişiyle sevgili olması, yalanlarına inanılması, kötü bir şeyden ceza almaması vb. Böyle bir karakter okurların kendiyle özdeşleştirebileceği, normal görebileceği bir karakter olamaz. Çocuk dizisi senaryosu değil, kitap yazıyorsunuz. Bunun farkında olmanız gerek.

Aynı şekilde sürekli kötü olaylar yaşayan karakter, eğer çok kötümserse, okuru çok bayacaktır. Ailesinin ölmesi, hoşlandığı kişinin onu açıkça reddetmesi, arkadaşlarıyla kavga etmesi, kaçırılması, yaralanması vb. Zaten bunlar genelde kitaba aksiyon katmak için kullanılır. Fakat her kötü olayın ana karakterin başına gelmesi de ayrı bir klişedir. Ana karaktere bir şey olmaz, yan karaktere olabilir. Ya da ana karakterin başına kötü bir şey geldiğinde yan karaktere iyi bir şey olabilir. Veya tam tersi olabilir.

Arkadaşlık

Bunu yan başlık olarak seçtim çünkü yazarlar, olayları yazarken arkadaşlığa hiç dikkat etmiyorlar. Ya da mantıksız bir arkadaşlık ortaya çıkarıyorlar.

•Arkadaş edinmek hemen olan bir şey değildir. Karakterlerin bir süre yan yana takılması, birbirini tanıması, birbirine bağlı olması gerekir. (Tanım biraz aşka benzedi sanırım.) Yani sınıfta yanınıza oturanla, koridorda konuştuğunuzla, sizinle aynı etkinliğe katılmış birisiyle ya da sadece görüntüsüne bakarak birisiyle arkadaş olamazsınız. Biraz süre geçmeli, o zaman karakter istediğiyle arkadaş olur, istediğiyle olmaz.

•Geçici arkadaşlık diye bir şey vardır. Ortama girdiğinizde biriyle arkadaş olursunuz fakat size uygun gelmez ya da siz ona uygun gelmezsiniz ve zamanla bağlarınız kopar. En sonunda "Merhaba, merhaba" ya kadar düşersiniz. Elbet sizin de havalı bulduğunuz, popülerlik camiasına katılmak için arkadaş olduğunuz insanlar vardır.
Ana karakterin de böyle arkadaşları olursa daha gerçekçi olur.

•Arkadaşlar birbirlerini iyi tanırlar.   Mesela ana karakter hoşlandığı kişiyle konuşmaya utanıyorsa yakın arkadaşı birkaç bilgi anlatabilir arkadaşı hakkında. Böyle bir şey yazabilirsiniz. Aynı şekilde arkadaşının zevklerini, nasıl biri olduğunu bilmeyen birisine o kişinin arkadaşı diyemezsiniz.

•Arkadaşların zevkleri kısmen ortak olur. Aynı müziği/şarkıcıyı sevebilirler, aynı film/diziye hayran olabilirler ya da en azından aynı dilden konuşabilirler. (Burada bahsettiğimiz Türkçe, İngilizce falan değil; mecazi anlamda.) Ortak noktası olmayan insanları birbirleriyle arkadaş yapamazsınız. Zaten siz de ortak noktanız olmayan insanlarla arkadaşlık yapmazsınız, değil mi? Tabii bunu derken birbiriyle zevkleri tıpatıp uyuşan iki kişiyi de arkadaş yapmayı kastetmiyorum, çünkü zaten iki insanın zevklerinin tamamen aynı olması mümkün değildir.

•Çıkar arkadaşlıkları diyeceğim. Mesela zorbalığa uğrayan biri, güçlü olanlarla arkadaş olmaya başlayabilir. Ya da çok tembel bir öğrenci, ödevlerini yapması için çalışkan bir öğrenci ile arkadaş olabilir. İkinci maddedekinin bir miktar benzeri. Bu kişilerin ortak noktası olmaz, birlikte de takılmazlar ama iş çıkara geldiğinde arkadaşlardır. Yani biri ötekini kullanır gibi bir şey. Karakterlerden birinin böyle bir arkadaşlığı da olursa gerçekçi olur.

•Arkadaşlar birbirlerine lakap takabilirler. Ama bunlar arkadaş arasında, anlamı kötü de olsa iyi amaçla kullanılır. Bu da gerçekçi olur. Kim demiş, sadece bad boylar lakap takabilir diye?

Aile

Bu da önemli konulardan biri. Aile genellikle geri planda kalıyor. Mantıksız aile yapılarına az rastlamıyoruz.

•Bazı yazarlar akrabalık kavramlarını bilmedikleri için yazarken hata yapabiliyorlar. Mesela: Dayım babamı aradı: "Hayırdır bacanak?" dedi.

Ama bacanak değil enişte olması gerekiyor. Bacanak iki kız kardeşin eşlerinin birbirine kullandığı akrabalık terimidir.

•Aile, genellikle çocuğu yokmuş gibi davranıyor. Çocuğun başına bir şey geldiğinde sevgilisi ya da arkadaşları yardım ediyor. Aile çocuğunu mu reddetti?

•Ya da aile aşırı ön planda oluyor ve o zaman da baskıcı oluyor. Baskıcı aile çocuğa istediğini yaptırma hakkını kendinde görür. İsterse çocuğu çalıştırtır, isterse döver, aşağılar, keyfi yasaklar koyar. Dram kitaplarında ağırlıklı rastlanan aile tiplerinden biridir. Ama onu bile anlatamayan yazarlar var.

•Aile, saf değildir. Çocuk onları kandırmaya çalışırsa anlar. Nadiren yutsalar da genellikle anlarlar. Bu yüzden çocuğun aileye sürekli yalan söylemesi ve ailenin hiçbir şey yapmaması saçma durur.

•Aile, çocuğun hiçbir şeyine karışmıyor. Çocuk dilediği yere gidiyor, dilediği kadar para harcıyor ve aile, çocuğa ceza vermek şöyle dursun, yasak bile koymuyor. Böyle aile olmaz.

•Aile, çocuğu hiç merak etmiyor. Ki merak etmeli, özellikle de geç bir saatse. Çocuk dilediği saatte, dilediği kadar dışarıda kalabiliyor. Bu da doğru değil.

•Aile her şeye izin veriyor. Hiçbir şeyin ayrıntısını sormuyor, çoğu şeyden haberdar olmuyor. Bu da doğru bir aile modeli değil.

•Aile işkolik olabilir, aşırı romantik olabilir. Çocuklara vakit ayıramayabilir. Ama yine de bu, çocukların ailesi yokmuş gibi davranmasını sağlayamaz.