Eleştiri Kitabı Nasıl Yazılır?

119 11 2
                                    

Buraya aklıma gelen yeni bir konuyla geldim, eleştiri kitabı yazmak.

Wattpad'de eleştiri kitapları çok yaygındır. Herhangi bir fandomun eleştirisinden tutun da utanç verici kişileri eleştirenler, klişe kitap gömenlerden din veya ideoloji eleştirisi yapanlara kadar geniş bir yelpazedeler.

Peki herkes, eleştiriyi doğru şekilde mi yapıyor? Hayır.

Bu platformda bir eleştiri yapınca bin laf işitildiğini bilirsiniz. Bu nedenle eleştiri yapmak sabır isteyen zor bir iştir. Eleştiri kaldıramıyorsanız kesinlikle eleştiri kitabı yazmayın. Eğer birisi size laf attı diye fikrinizi değiştirecekseniz fikrinizin sağlam temelleri yok demektir. Eğer fikirlerinizin sağlam temelleri yoksa kişiye göre sürekli değişmek zorunda kalırsınız ki bu çok kötü bir durumdur. Dolayısıyla kendinize güveniyorsanız fikrinizin arkasında durun ve sabit fikirli olun yeri geldiğinde.

Tabii başka fikirlere de açık olun. Başka kişilerin fikirleri sizinkilerden daha cazip olabilir. Tek fikirli olmak, sizi at gözlüğüyle dünyaya bakan biri hâline getirebilir. Eleştiri, açık fikirlerin ürünüdür; dolayısıyla eleştiri kaldırmalı ve başkalarının fikirlerine açık olmalısınız.

Peki eleştiri yaparken dikkat etmemiz gerekenler nelerdir? Neleri yapmamalıyız?

1- Standart bir eleştiride küfür olmaz: Wattpad'de, kitap eleştirmenleri dışındaki neredeyse tüm eleştiri yazarları, eleştirirken küfür kullanırlar. Bu yanlıştır. Sizin amacınız, yıkıcı eleştiri yapmak değil. İnsanları küçük düşürmek değil. Karşınızdakini ezip geçmek değil. Eleştiri edebi bir türdür ve küfür kullanılması, eleştirinin değerini düşürür. Küfür ederek eleştirdiğini zanneden birini lütfen ciddiye almayınız. Eleştiri kitabınıza küfürlü yorum gelirse lütfen onu da ciddiye almayınız. Sizin amacınız, belirli bir konuda kendi fikrinizi belirtmek. Onu kabul ettirmek bile değil. Bu platformdaki eleştiri kitaplarının çoğu eleştiri türünün edebiliğini bozan, hiçe sayan eserler.

2- Kişisel olmayan konuları kişisele indirmeyin: Eğer bir konuda nefret ettiğiniz bir şeyden bahsediyorsanız bunu alakasız insanlara yormayın. Mesela ateistler böyle olduğu için ateizmi sevmiyorum, K-pop çok kötü çünkü fanları cringe gibi. Bunlar saçma tabirlerdir. Hiçbir din, ona mensup olanlar; hiçbir fandom, içindeki fanlar yüzünden kötü değildir. Kaliteyi belirleyen şeyler bu değildir. Ya da beğenmediğiniz bir Wattpad kitabını eleştirirken yazarını aşağılayamazsınız. Örneğin, IQ'su yok, çok gıcık biri, tam bir ergen gibi. Kitabın kalitesinin yazarın kişiliğiyle bir ilgisi yoktur. Hayatınızda tanıyabileceğiniz en kötü insan, dünyada en hoşunuza gidecek kitabı da yazıp önünüze koyabilir. Sanatını takdir etmek zorundasınız. Kişiliğini desteklersiniz, desteklemezsiniz o size kalmış. Kısacası nefret ettiğiniz şeylerden bahsederken nefretinizi doğru kanalda tutun, etrafa sıçramasına izin vermeyin.

3- Anlık sinirle bölüm yazmayın: Herhangi bir şeye aniden sinirlenip nefret duyarak bölüm yazmayın. Eğer bir şeyden nefret ettiğinizi söyleyecekseniz bunun için haklı nedenleriniz olmalı ve üzerinde düşünmüş olmalısınız. Buna uymazsanız sonradan pişman olacağınız bölümler yazabilirsiniz, ki bu iyi olmaz.

4- Yorumlarda fikrinizi kıvırarak okurlara hoş görünmesine uğraşmayın: Kimse fikrinizi desteklemek zorunda değil. Bir bölümdeki fikrinizi kimse desteklemese bile bu, fikrinizin kötü olduğu anlamına gelmez. Fikrinizi değiştirmeyin, gerekiyorsa çok sonradan bölümü düzenlemeyin bile. Sonuçta o sizin fikriniz ya da önceden öyleydi. Değiştirmek istediğiniz bir fikriniz olduğunda aynı konuda başka bir bölüm yazarsınız.

5- Eleştiri kaldırın: Eleştiri yaparken sizin fikirlerinizi başkalarının kaldırmasını beklediğiniz gibi siz de başkalarının fikirlerine saygılı olun. Yorumlarda tartışabilirsiniz, bu her eleştiri kitabında olabilir. Yeter ki küfür etmeyin ya da kavgaya dönüşmesin bu durum. Bir kişi, sizin fikrinize katılmıyor diye bu, dünyanın sonu değildir; bu kişinin düşmanınız olduğu anlamına da gelmez. Bir konuda aynı düşünmüyor olabilirsiniz ama aslında çok iyi insan olabilir.

Eğer okurlarınızdan biri, düşük seviyeli bir davranışta bulunup kitapta kavga çıkarır, size de küfrederse: Onu kibarca uyarın, eğer devam ederse kitaba attığı yorumları silin ve engelleyin. Ona aynı şekilde karşılık vermeyin. Size başka şekilde ulaşırsa engelleyin. İnsanları size karşı kışkırtırsa ötekilere her şeyi anlatın. Kısacası seviyenizi düşürmeyin. Tabii burada söylediklerimi harfiyen uygulamak zorunda değilsiniz, daha iyi olduğunu düşündüğünüz bir yönteminiz varsa onu da uygulayabilirsiniz.

Wattpad'de Hikaye Yazmak Hakkında Her Şey-Mantık Ve GerçekçilikWhere stories live. Discover now